Podstawową cechą, która łączy ze sobą zadatek i zaliczkę, jest ich przeznaczenie. Są one bowiem wpłacane na poczet wykonywanej w przyszłości umowy. Czym różni się otrzymany zadatek a zaliczka? Co jest lepsze – zaliczka czy zadatek?
Czym jest zaliczka?
Zaliczka jest częściową opłatą za zamówiony towar lub usługę, która ma zostać wykonana. Wpłaca się ją na poczet całego wynagrodzenia wykonawcy lub sprzedawcy.
Zaliczka zawsze podlega zwrotowi, jeśli transakcja nie dojdzie do skutku. Nie ma tutaj znaczenia, z czyjej winy tak się stało. Wpłacający zaliczkę ma prawo ją odzyskać.
Czym jest zadatek?
Zadatek ma zupełnie inne znaczenie niż zaliczka. Nie jest to częściowa opłata, ale zabezpieczenie wywiązania się z umowy, które w założeniu ma chronić obie strony transakcji. Zadatek najczęściej stosuje się w przypadku umów dotyczących bardzo wartościowych przedmiotów.
Najważniejszą różnicą w stosunku do zaliczki jest to, że zadatek nie podlega zwrotowi,
w przypadku zerwania umowy przez klienta.
Jedynym wyjątkiem od tej reguły jest sytuacja, w której obie strony w umowie porozumiały się, że w razie nieudanej transakcji zadatek zostanie zwrócony temu, kto go wpłacił, bez możliwości jego dwukrotnego powiększenia.
W sytuacji, kiedy umowa zostanie wykonana prawidłowo i terminowo, nie ma większej różnicy między zaliczką a zadatkiem, gdyż zostaną one w ten sam sposób zaliczone na poczet zawartej w umowie całkowitej wartości transakcji. Różnice pojawiają się w momencie niewykonania usługi.
Różnicę pomiędzy zaliczką a zadatkiem można rozpatrzyć w trzech sytuacjach:
| Zadatek | Zaliczka | |
| Usługa nie zrealizowana z winy klienta. | Nie zostaje zwrócony klientowi | Zostaje zwrócona klientowi |
| Usługa nie zrealizowana z winy usługodawcy | Zostaje zwrócony klientowi w podwójnej wysokości. | Zostaje zwrócona klientowi w takiej samej wysokości w jakiej została wpłacona. |
| Rozwiązanie umowy przez obie strony lub z powodu okoliczności niezależnych od żadnej ze stron. | Zostaje zwrócony klientowi w takiej samej wysokości w jakiej został wpłacony. | Zostaje zwrócona klientowi w takiej samej wysokości w jakiej została wpłacona. |
