Polski Ład pośród szeregu nowych uregulowań, jakie w wyniku jego wejścia w życie zaczęły funkcjonować na gruncie pdof 1 stycznia 2022 r., wprowadził nową preferencję podatkową dla pracujących seniorów oraz rodzin z co najmniej czworgiem dzieci. Jest to zwolnienie z pdof, którego zastosowanie – jak w większości przypadków będących odstępstwem od reguły powszechności opodatkowania – uzależnione jest od spełnienia szeregu ustawowych warunków.
Przychody objęte ulgą
Zwolnienie z pdof dla tzw. rodzin 4+ zapisane zostało w dodanym z dniem 1 stycznia br. do art. 21 ust. 1 punkcie 153 ustawy o pdof (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.). Dotyczy ono nieprzekraczających kwoty 85.528 zł przychodów osiągniętych ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy, z umów zlecenia zawieranych w ramach działalności wykonywanej osobiście, pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowanej według skali podatkowej, podatkiem liniowym lub ryczałtem ewidencjonowanym albo rozliczanych w ramach tzw. IP Box-a. W obliczeniach kwoty zwolnienia nie są uwzględniane przychody podlegające opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym na podstawie ustawy o pdof (np. z tzw. drobnych zleceń), zwolnione od podatku dochodowego (np. świadczenia finansowane z ZFŚS, należności za czas podróży służbowych albo wartość zakwaterowania pracowniczego) oraz od których zaniechano poboru podatku, np. wartość umorzonej subwencji z PFR (art. 21 ust. 39 ustawy o pdof).
Wymagania wobec podatnika i dzieci
Z omawianej preferencji może skorzystać podatnik, który w roku podatkowym w stosunku do co najmniej czworga dzieci, spełniających warunki określone w art. 27ea ust. 1 pkt 2 ustawy o pdof, wykonywał władzę rodzicielską, pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało, lub sprawował funkcję rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą, a w przypadku pełnoletnich uczących się dzieci – wykonywał ciążący na nim obowiązek alimentacyjny albo sprawował funkcję rodziny zastępczej.
Zatem zwolnienie dotyczy podatników mających pod swoją opieką na podstawie wskazanych tytułów dzieci: małoletnie lub pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną oraz pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w krajowych lub zagranicznych przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe. Jednak przy ustalaniu prawa do zwolnienia w liczbie dzieci nie uwzględnia się dziecka, które w roku podatkowym, na podstawie orzeczenia sądu, zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych (nowy art. 21 ust. 45 ustawy o pdof). Ponadto do liczby tej nie wlicza się dzieci pełnoletnich uczących się, które w roku podatkowym: stosowały przepisy o podatku liniowym lub przepisy ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem ryczałtu ewidencjonowanego od przychodów z tzw. prywatnego najmu, w zakresie m.in. osiągniętych przychodów czy poniesionych kosztów, podlegały opodatkowaniu podatkiem tonażowym lub na zasadach określonych w ustawie o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych oraz uzyskały dochody, w łącznej wysokości przekraczającej 3.089 zł, z wyjątkiem renty rodzinnej, podlegające opodatkowaniu według skali podatkowej, dochody z kapitałów pieniężnych lub przychody objęte ulgą dla młodych (art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy o pdof) oraz ulgą na powrót (art. 21 ust. 1 pkt 152 ustawy o pdof).
Weryfikacja prawa do ulgi
W celu weryfikacji prawa do zwolnienia korzystający z niego podatnik będzie obowiązany w terminie określonym dla złożenia zeznania podatkowego przedłożyć informację, według ustalonego wzoru, zawierającą dane o liczbie dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów – imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci (art. 21 ust. 46 ustawy o pdof). Z obowiązku tego będzie zwolniony w sytuacji, gdy w złożonym zeznaniu podatkowym, w którym skorzysta z ulgi na dzieci, oświadczy, że równocześnie skorzystał ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 153 ustawy o pdof i prawo do obu preferencji przysługiwało mu w stosunku do tych samych dzieci (art. 21 ust. 48 ustawy o pdof).
Ponadto na żądanie organów podatkowych podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do zwolnienia, w tym w szczególności odpis aktu urodzenia dziecka, zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka, odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą, zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.
Stosowanie zwolnienia przez płatnika pdof
W odniesieniu do osób będących pracownikami oraz zleceniobiorcami uprawnionymi do korzystania z omawianego zwolnienia preferencję tę może stosować już w ciągu roku. Pracodawca lub zleceniodawca będący płatnikiem pdof przy poborze zaliczki na podatek uwzględnia to zwolnienie, jeżeli podatnik złoży płatnikowi sporządzone na piśmie oświadczenie, że spełnia warunki do jego stosowania (art. 32 ust. 1g i art. 41 ust. 11a ustawy o pdof). Oświadczenie jest składane pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia i zawiera klauzulę o treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń (art. 32 ust. 1h oraz art. 41 ust. 11b ustawy o pdof).
Oświadczenie to podatnik może złożyć w dowolnym momencie roku, natomiast płatnik stosuje zwolnienie najpóźniej od miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzymał oświadczenie, nie dłużej niż do upływu terminu wskazanego przez podatnika. Jeżeli podatnik powiadomi płatnika o zmianie stanu faktycznego wynikającego z oświadczenia, płatnik nie uwzględnia zwolnienia najpóźniej od kolejnego miesiąca, w którym otrzymał powiadomienie.
Źródło: www.gofin.pl