Korzystanie z małego ZUS w 2021 r.

W ramach tzw. małego ZUS w 2021 r. o opłacanie niższych składek społecznych mogą starać się przedsiębiorcy, których roczny przychód z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w 2020 r. nie przekroczył kwoty 120.000 zł. Jeśli przedsiębiorca nie prowadził działalności gospodarczej przez cały ubiegły rok, ale nie mniej niż 60 dni kalendarzowych, wówczas limit tego przychodu ulega obniżeniu. Ulga nie przysługuje osobom prowadzącym działalność pozarolniczą inną niż gospodarcza, np.: działającym jako wspólnicy jednoosobowych spółek z o.o., wspólnikom spółek jawnych, komandytowych oraz partnerskich.

Zmniejszenie limitu

Roczny limit przychodu, od którego zależy prawo do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne w niższej wysokości, może być zmniejszony. Będzie tak, jeżeli przedsiębiorca rozpoczął, zakończył lub zawiesił prowadzenie działalności gospodarczej w ciągu poprzedniego roku kalendarzowego. Wówczas kwotę 120.000 zł należy podzielić przez liczbę dni kalendarzowych w poprzednim roku kalendarzowym i mnoży przez liczbę dni kalendarzowych prowadzenia firmy w poprzednim roku kalendarzowym, a otrzymany wynik zaokrąglić do pełnych groszy – zgodnie z zasadą matematyczną.

Liczba dni prowadzenia działalności jest równa liczbie dni, w której przedsiębiorca podlegał z tego tytułu w poprzednim roku ubezpieczeniu społecznemu lub zdrowotnemu. Więc nie należy uwzględniać w niej liczby dni, w których przedsiębiorca wprawdzie prowadził działalność gospodarczą, ale podlegał ubezpieczeniu w KRUS albo za granicą. Natomiast powinien uwzględnić liczbę dni, w których korzystał z tzw. ulgi na start.

Jak ustalić podstawę wymiaru?

Jeśli przedsiębiorca spełnia warunki określone w art. 18c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 266 ze zm.), powinien w pierwszej kolejności ustalić przeciętny miesięczny dochód uzyskany z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym według określonego wzoru (zamieszczonego poniżej), a otrzymany wynik zaokrąglić do pełnych groszy w górę – zgodnie z zasadą matematyczną. Należy pamiętać o tym, że jeżeli składki społeczne przedsiębiorcy korzystającego z małego ZUS (oraz osób z nim współpracujących) zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodu, to wówczas roczny dochód z działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym powiększa się o kwoty tych składek zaliczone do kosztów uzyskania przychodu. Następnie należy pomnożyć przeciętny miesięczny dochód z działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym przez współczynnik wynoszący 0,5.

Jeżeli w poprzednim roku kalendarzowym dla przedsiębiorcy miały zastosowanie przepisy dotyczące zryczałtowanego podatku dochodowego w formie karty podatkowej i nie korzystał on ze zwolnienia sprzedaży od podatku VAT, przez roczny:

1) przychód z działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym należy rozumieć wartość sprzedaży, o której mowa w art. 2 pkt 22 ustawy o VAT (Dz. U. z 2020 r. poz. 106 ze zm.), czyli odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT – bez kwoty tego podatku,

2) dochód z działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym należy rozumieć roczny przychód z działalności gospodarczej w rozumieniu pkt 1, pomnożony przez współczynnik 0,5.

Natomiast u osób, co do których w poprzednim roku kalendarzowym miały zastosowanie przepisy dotyczące zryczałtowanego podatku dochodowego w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, przez roczny dochód z działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym należy rozumieć roczny przychód z działalności gospodarczej pomnożony przez współczynnik 0,5.

Uwaga na limity!

Po ustaleniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne – zgodnie z art. 18c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, przedsiębiorca powinien sprawdzić, czy nie przekracza ona górnego i dolnego limitu. Podstawa wymiaru tych składek w ramach małego ZUS nie może bowiem być:

• wyższa niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy (w 2021 r. – 3.155,40 zł),
• niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia (w 2021 r. – nie niższa niż 840 zł).

W przypadku, gdy ustalona przez przedsiębiorcę podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wyniesie np. 812 zł, wtedy najniższą obowiązującą go podstawą wymiaru składek społecznych będzie wysokość dolnego limitu, czyli 840 zł.

Źródło: Gazeta Podatkowa nr 5 (1776), www.gofin.pl