Osoby z niepełnosprawnością mają takie same prawa do podjęcia pracy jak inni pracownicy. Zasady dotyczące ich zatrudnienia są określone w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, a także w Kodeksie pracy. Oto, co warto wiedzieć o zatrudnianiu pracowników z niepełnosprawnością.
Definicja osoby niepełnosprawnej
Ustawa rozróżnia trzy stopnie niepełnosprawności:
- Znaczny: Dotyczy osób z poważnym uszczerbkiem na zdrowiu, które są niezdolne do pracy lub mogą pracować tylko w warunkach chronionych. Takie osoby potrzebują stałej lub długotrwałej pomocy i opieki innych osób ze względu na niezdolność do samodzielnego funkcjonowania.
- Umiarkowany: Obejmuje osoby z istotnym naruszeniem sprawności organizmu, które są niezdolne do pracy lub mogą pracować tylko w warunkach chronionych. Osoby te wymagają czasowej lub częściowej pomocy w codziennym życiu.
- Lekki: Dotyczy osób z naruszoną sprawnością organizmu, które mają znacząco obniżoną zdolność do pracy w porównaniu do osób z pełną sprawnością o podobnych kwalifikacjach zawodowych.
Zatrudnienie osób ze znacznym i umiarkowanym stopniem niepełnosprawności
Osoby z umiarkowanym lub znacznym stopniem niepełnosprawności mogą być zatrudnione przez pracodawców, którzy nie zapewniają warunków pracy chronionej, pod warunkiem:
- Przystosowania miejsca pracy do ich potrzeb.
- Możliwości wykonywania pracy w formie telepracy.
Zatrudnienie wymaga również zgody lekarza medycyny pracy oraz zgodności stanowiska pracy z orzeczeniem lekarza orzecznika.
Orzeczenie o niepełnosprawności
Aby osoba była uznana za niepełnosprawną, musi posiadać orzeczenie wydane przez powiatowy lub wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności lub przez lekarza orzecznika ZUS.
Zasady zatrudniania niepełnosprawnych pracowników
Zatrudnienie osoby z niepełnosprawnością wiąże się z koniecznością spełnienia określonych wymagań przez pracodawcę.
Czas pracy
Osoby niepełnosprawne mogą pracować maksymalnie 8 godzin dziennie i 40 godzin tygodniowo. Dla osób z umiarkowanym lub znacznym stopniem niepełnosprawności, czas pracy jest ograniczony do 7 godzin dziennie i 35 godzin tygodniowo.
Niepełnosprawni pracownicy nie mogą pracować w nocy ani w godzinach nadliczbowych. Mają również prawo do dodatkowej 15-minutowej przerwy na gimnastykę lub odpoczynek, która jest wliczana do czasu pracy.
Przestrzeganie tych norm nie wpływa na obniżenie wynagrodzenia, które jest wypłacane w pełnej wysokości.
Wyjątki
Zakaz pracy w nocy i nadgodzinach nie dotyczy osób:
- Zatrudnionych przy pilnowaniu.
- Które uzyskały zgodę na pracę w takich warunkach od lekarza przeprowadzającego badania profilaktyczne lub od lekarza opiekującego się daną osobą.
Korzyści z zatrudniania osób niepełnosprawnych
Zatrudnienie osób z niepełnosprawnością wymaga dostosowania warunków pracy, ale przynosi wiele korzyści zarówno dla pracodawców, jak i pracowników. Przestrzeganie tych zasad jest kluczowe dla zapewnienia odpowiednich warunków pracy i wykorzystania potencjału osób z niepełnosprawnością.