Podatnicy popełniający błędy w rozliczaniu VAT, które powodują zaniżenie zobowiązania podatkowego czy zawyżenie nadwyżki VAT, muszą liczyć się z konsekwencjami finansowymi w postaci wymierzenia dodatkowego zobowiązania podatkowego. Przepisy dotyczące zasad ustalania sankcji w tym roku zmieniają się w dwóch terminach od 1 września i od 1 listopada.
Srogo przez organ podatkowy karany jest podatnik, który świadomie uczestniczy w oszustwach podatkowych i osiąga nieuprawnione korzyści majątkowe kosztem budżetu państwa. Podwyższona do 100% sankcja ma zastosowanie w przypadkach, o których mowa w art. 112C ustawy o VAT, gdy zawyżona kwota VAT wykazana przez podatnika w deklaracji wyniknie z faktur:
– wystawionych przez podmiot nieistniejący,
– stwierdzających czynności, które nie miały miejsca,
– podających kwoty niezgodne z rzeczywistością – w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością,
– potwierdzających czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i art. 83 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2019 r. poz. 1145), (np. czynności pozorne, mające na celu obejście przepisów).
Podwyższony wymiar sankcji dotyczy tej części zaniżenia/zawyżenia kwoty VAT, która dotyczyła kwot zawyżonego podatku naliczonego wynikającego z tych faktur.
W przypadku odliczenia VAT z tych faktur, 100% sankcja zostanie naliczana bez względu na to, czy podatnik sam skoryguje deklarację, czy też określenia odpowiednich kwot dokona organ podatkowy. Ustawodawca nie przewidział bowiem żadnych wyjątków od zastosowania tej sankcji.
Należy podkreślić, że na podstawie art. 108C ustawy o VAT sankcja nie zostanie naliczona do wysokości kwoty odpowiadającej kwocie VAT wynikającej z otrzymanej faktury, zapłaconej z zastosowaniem MPP. Jednak w sytuacji gdy podatnik wiedział, że faktura zapłacona z zastosowaniem MPP została wystawiona przez podmiot nieistniejący czy stwierdza czynności, które nie zostały dokonane lub podaje kwoty niezgodne z rzeczywistością albo potwierdza czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i art. 83 K. c. sankcja zostanie naliczona.
Ponadto należy dodać, że nowelizacja ustawy o VAT z dnia 9 sierpnia od 1 listopada br. wprowadza nową sankcję w przypadku gdy organ podatkowy stwierdzi, że podatnik wystawił fakturę i nie zamieścił na niej oznaczenia „mechanizm podzielonej płatności”. W takim przypadku zostanie mu ustalona sankcja w wysokości odpowiadającej 30% kwoty VAT przypadającej na dostawę towarów lub świadczenie usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT, wykazanej na tej fakturze (w stosunku do osób fizycznych sankcji nie będzie się ustalało). Sankcja ta nie zostanie jednak naliczona, jeżeli zapłata ta zostanie dokonana z zastosowaniem MPP. Sankcja w tej samej wysokości grozić będzie także nabywcy, który faktury oznaczonej jako MPP nie ureguluje w tym systemie. Sankcja ta nie zostanie jednak naliczona gdy dostawca lub usługodawca rozliczy całą kwotę podatku wynikającą z faktury MPP.
Od 1 września 2019 r. na podstawie ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o VAT oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1520) zmieni się brzmienie ust. 2 art. 112b, zgodnie z którym, jeżeli po zakończeniu kontroli podatkowej lub kontroli celno- skarbowej w przypadkach, o których mowa w:
– ust. 1 pkt 1, podatnik złożył korektę deklaracji uwzględniającą stwierdzone nieprawidłowości i najpóźniej w dniu złożenia tej korekty deklaracji wpłacił kwotę zobowiązania podatkowego lub zwrócił nienależną kwotę zwrotu,
– ust. 1 pkt 2, podatnik złożył deklarację podatkową i najpóźniej w dniu złożenia tej deklaracji wpłacił kwotę zobowiązania podatkowego,
wysokość dodatkowego zobowiązania podatkowego wynosić będzie 20%.
Ponadto, aby zachęcić podatników do złożenia deklaracji korygującej po wszczęciu kontroli celno- skarbowej, lecz przed jej zakończeniem, do art. 112b został dodany ust. 2a. Wynika z niego, że w przypadkach, o których mowa w art. 112b ust. 1 pkt 1, gdy po wszczęciu kontroli celno-skarbowej, a przed upływem 14-dniowego terminu, o którym mowa w art. 62 ust. 4 ustawy o KAS (Dz. U. z 2019 r. poz. 768 ze zm.), podatnik złoży korektę deklaracji i najpóźniej w dniu złożenia tej korekty deklaracji wpłaci kwotę zobowiązania podatkowego lub zwróci nienależną kwotę zwrotu, sankcja będzie wynosiła 15% kwoty uszczuplenia podatkowego.
