Ubezpieczenie chorobowe i zdrowotne, choć nazwy mogą sugerować podobieństwo, są to zupełnie różne ubezpieczenia. Często te pojęcia bywają mylone, a efekt tego jest taki, że w czasie choroby możemy nie mieć prawa do płatnego zwolnienia lekarskiego. W przypadku ubezpieczeń niewiedza może dużo kosztować.
Najprostsze określenie różnic między tymi składkami polega na ty, że ubezpieczenie zdrowotne umożliwia bezpłatne leczenie, natomiast ubezpieczenie chorobowe zapewnia pieniądze na czas tego leczenia. Ubezpieczenie chorobowe to jedno z ubezpieczeń społecznych, które daje prawo do zasiłku w razie choroby i macierzyństwa. Ubezpieczenie zdrowotne natomiast pozwala na korzystanie z bezpłatnej opieki medycznej, zarówno ambulatoryjnej, jak i szpitalnej. Składki na ubezpieczenie zdrowotne pobiera ZUS i przekazuje je do Narodowego Funduszu Zdrowia. Natomiast składki na ubezpieczenie chorobowe pobiera ZUS i zapisuje na indywidualnym koncie ubezpieczonego.
Każdy, kto opłaca składki na ubezpieczenie chorobowe, zapewnia sobie prawo do płatnego zwolnienia. Gdy powstanie niezdolność do pracy z powodu choroby, czy urazu, otrzymuje się zasiłek chorobowy. Jeżeli zachoruje dziecko, rodzic, czy małżonek, którzy będą wymagali opieki członka rodziny – również z ubezpieczenia chorobowego na czas tej opieki będą wypłacane pieniądze, jako zasiłek opiekuńczy.
W przypadku przedłużającej się choroby z tego ubezpieczenia możemy mieć wypłacone świadczenie rehabilitacyjne. Ubezpieczenie chorobowe daje także prawo do wypłaty zasiłku macierzyńskiego po urodzeniu lub przyjęciu dziecka na wychowanie.
Dla osób pracujących na umowę o pracę ubezpieczenie chorobowe jest zawsze obowiązkowe. Natomiast osoby pracujące na umowie zlecenie bądź prowadzące własną działalność gospodarczą, do takiego ubezpieczenia mogą przystąpić dobrowolnie. Jeśli zleceniobiorca lub przedsiębiorca nie przystąpi do ubezpieczenia chorobowego, nie otrzyma przysługujących z tego ubezpieczenia świadczeń. Składka na ubezpieczenie chorobowe wynosi 2,45%.
Ubezpieczenie zdrowotne jest natomiast obowiązkowe dla każdego, kto wykonuje umowę o pracę, umowę zlecenia, prowadzi działalność gospodarczą, jest emerytem albo osobą bezrobotną zarejestrowaną w urzędzie pracy. Jeśli ktoś nie ma tytułu do tego ubezpieczenia, to powinien zostać do niego zgłoszony, jako członek rodziny. Takie zgłoszenie np. małżonka, nie powoduje, że jest odprowadzana większa kwota z wynagrodzenia. Niezależnie od tego, czy do ubezpieczenia zdrowotnego zgłosimy jedną, czy dwie osoby (np. małżonka i uczące się dziecko), składka na to ubezpieczenie będzie wynosiła zawsze 9%.
Ubezpieczenie zdrowotne przedsiębiorcy
Składka zdrowotna jest składką obowiązkową. Do końca 2021r. podstawę ustalenia składki na ubezpieczenie zdrowotne stanowiła zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego. Od 1 stycznia 2022r. Polski Ład wprowadził w tym zakresie zmianę i podstawę ustala się w zależności od formy opodatkowania. Przy skali podatkowej i podatku liniowym podstawą do naliczenia składki zdrowotnej jest osiągnięty dochód, przy karcie podatkowej podstawa to minimalne wynagrodzenia, przy ryczałcie z kolei podstawa zależy od osiąganego przychodu odpowiednio dla firm o rocznych przychodach do 60 tys. zł miesięczna podstawa składki zdrowotnej wyniesie 60% przeciętnego wynagrodzenia, dla przychodów do 300 tys. zł 100 % przeciętnego wynagrodzenia, dla przychodów wyższych niż 300 tys. zł będzie to już 180% przeciętnego wynagrodzenia.