Każda osoba, która prowadzi działalność gospodarczą musi wybrać formę opodatkowania poprzez którą będzie się rozliczać z urzędem skarbowym z podatku dochodowego. Można rozliczać się na różne możliwości.
Pierwszą z nich jest opodatkowanie w formie zryczałtowanej. Dzieli się ono na opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych oraz według karty podatkowej.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych jest prostą formą rozliczenia z urzędem skarbowym. Podstawą opodatkowania w tej formie jest osiągnięty przez podatnika przychód, czyli wartość sprzedaży netto bez podatku VAT. Podatek w tym przypadku płacony jest według obowiązujących stawek 17%, 15%, 14%, 12,5%, 12%, 10%, 8,5%, 5,5%, 3% i 2%.
To jaka stawka obejmie danego przedsiębiorcę zależy od specyfiki jego działalności. Przykładem mogą być osiągane przychody w zakresie wolnych zawodów: tłumaczy, adwokatów, notariuszy, radców prawnych oraz biegłych rewidentów, które są objęte stawką 17%.
Deklaracją pozwalającą się rozliczyć z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych jest PIT-28, którą należy złożyć do urzędu skarbowego w terminie od 15 lutego do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Kolejną formą zaliczaną do opodatkowania w formie zryczałtowanej jest opodatkowanie według karty podatkowej.
Możliwość wyboru tej formy opodatkowania wygasła 31.12.2021r. Podatnicy, którzy rozliczali się wcześniej w tej formie i nie zrezygnowali z niej lub nie utracili prawa do jej stosowania mogą się dalej rozliczać w ten sposób.
Deklaracją przeznaczona dla podatników rozliczających się w formie karty podatkowej jest PIT-16A. Deklarację tę składało się wcześniej do końca stycznia, jednak w 2023 roku po raz pierwszy termin ten wydłużono do końca lutego. Karta podatkowa jest również jedną z prostych form opodatkowania. Wysokość podatku w tej formie nie zależy od osiągniętych dochodów lub przychodów, ale jest ustalana przez urząd skarbowy w drodze decyzji.
Kolejną obowiązującą formą opodatkowania jest opodatkowanie na zasadach ogólnych (inaczej: opodatkowanie przy zastosowaniu skali podatkowej). Podstawą opodatkowania w tym przypadku jest osiągnięty przez podatnika dochód (nadwyżka przychód nad kosztami).
O wysokości płaconego podatku w tej formie decyduje wysokość osiągniętego dochodu, podatnicy których dochód wyniósł mniej niż 120 000 zł opodatkowani są stawką 12%, natomiast ci, których dochód był wyższy niż 120 000 zł – 32%.
Ta forma opodatkowania umożliwia odliczenie ulg i wspólne rozliczenie się z małżonkiem. Po zakończeniu roku podatkowego podatnik opodatkowany na zasadach ogólnych składa w odpowiednim urzędzie skarbowym zeznanie roczne PIT-36.
Następną formą opodatkowania jest podatek liniowy według jednolitej stawki 19%. W tym przypadku, tak samo jak w opodatkowaniu na zasadach ogólnych podstawą opodatkowania jest dochód. W rozliczeniu się z urzędem skarbowym w formie podatku liniowego nie ma możliwości na wspólne rozliczenie się z małżonkiem oraz korzystanie z innych ulg.
Podatnicy, którzy rozliczają się według stawki liniowej, składają do urzędu skarbowego deklarację PIT-36L. Zeznanie trzeba złożyć do 30 kwietnia po roku podatkowym, którego dotyczy.
