Obecnie możliwość rozliczania podatku należnego poprzez deklarację podatkową, podobnie jak przy wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów, mają wyłącznie podatnicy stosujący uproszczenia do sprowadzanych towarów.
Regulacje w tym zakresie są zawarte w art. 33a ustawy o VAT i dotyczą uproszczenia, o którym mowa w art. 166 oraz 182 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z dnia 9 października 2013 r. ustanawiającego unijny kodeks celny (Dz. Urz. UE L nr 269/1 ze zm.), zwanego „Unijnym Kodeksem Celnym”, w którym okresem rozliczeniowym jest miesiąc kalendarzowy. Uproszczone procedury, o których mowa w art. 33A ustawy to: uproszczone zgłoszenie celne i wpis do rejestru.
Stosując jedną z form uproszczenia podatnik może rozliczyć kwotę podatku należnego z tytułu importu towarów w deklaracji podatkowej składanej za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy z tego tytułu. Unika w ten sposób konieczności uprzedniej zapłaty podatku i „zamrożenia” środków finansowych firmy.
Aby móc skorzystać z takiej możliwości podatnicy muszą spełnić warunki szczegółowo wymienione w art. 33a ust. 2-6 ustawy.
W art. 166 i 182 Unijnego Kodeksu Celnego przewidziane są następujące formy uproszczeń:
- wpis do rejestru zgłaszającego – zgłoszenie celne dokonywane jest w formie wpisu do rejestru zgłaszającego,
- zgłoszenie celne uproszczone – forma uproszczenia, która pozwala na objęcie towarów procedurą celną, po przedstawieniu zgłoszenia uproszczonego z późniejszym przedstawieniem zgłoszenia uzupełniającego, realizowana z jednoczesnym przedstawieniem towaru w urzędzie celnym; regularne jej stosowanie wymaga uzyskania pozwolenia organu celnego.
Z kolei podatnicy posiadający status upoważnionego podmiotu gospodarczego mogą rozliczać VAT od importu towarów w deklaracji VAT jeśli:
1) działają we własnym imieniu i na własną rzecz lub
2) w imieniu i na ich rzecz składane jest zgłoszenie celne przez przedstawiciela bezpośredniego w rozumieniu przepisów celnych.
Pozostali podatnicy, którzy nie spełniają warunków do korzystania z możliwości rozliczania podatku VAT od importu towarów w deklaracji, są zmuszeni do zapłaty podatku VAT w terminie 10 dni, licząc od dnia powiadomienia przez organ celny o wysokości należności podatkowych.
W tej sytuacji polskie porty obsługujące importerów nie są konkurencyjne wobec portów niemieckich, holenderskich czy litewskich, pod względem rozwiązań z zakresu rozliczania VAT. Wymienione państwa oferują możliwość odroczonej płatności VAT od importowanych towarów, czyli na ogólnych zasadach rozliczania podatku VAT. Aby zwiększyć wolumen i wartość importu towarów odprawianych w polskich portach przeładunkowych, ustawodawca zdecydował się wprowadzić zmiany w ustawie o VAT.
Ustawą z dnia 31 lipca 2019 r. O zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych (Dz.U. poz.1495), umożliwiono podatnikom rozliczanie VAT od importu towarów w deklaracji podatkowej, czyli co do zasady do 25. dnia następnego miesiąca. Nowe zasady będą obowiązywały od 1 lipca 2020 r.
Prawo do rozliczania podatku od importu towarów w deklaracji – zgodnie ze zmienionym art. 33a ust.2 ustawy – będzie przysługiwało czynnemu podatnikowi VAT, pod warunkiem:
- dokonywania zgłoszeń celnych przez przedstawiciela bezpośredniego lub pośredniego w rozumieniu przepisów celnych (dodany art.33a ust. 2 pkt. 3 ustawy); przy czym warunek ten nie będzie konieczny jeśli podatnik posiada status podmiotu upoważnionego przedsiębiorcy w rozumieniu art.38 UKC lub posiada pozwolenie na stosowanie uproszczenia o którym mowa w art.166 oraz 182 UKC (uproszczone zgłoszenie celne.i.wpis.do.rejestru),
- przedstawienia naczelnikowi urzędu celno-skarbowego właściwego ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania podatnika a w przypadku podatników nieposiadających siedziby lub miejsca zamieszkania w Polsce – Naczelnikowi Dolnośląskiego Urzędu Celno-Skarbowego we Wrocławiu, wydanych nie wcześniej niż 6 miesięcy przed dokonaniem importu:
a) zaświadczeń o braku zaległości we wpłatach należnych składek na ubezpieczenie społeczne oraz we wpłatach poszczególnych podatków stanowiących dochód budżetu państwa, przekraczających odrębnie z każdego tytułu, w tym odrębnie w każdym podatku, odpowiednio 3% kwoty należnych składek i należnych zobowiązań podatkowych w poszczególnych podatkach; udział zaległości w kwocie składek lub podatku ustala się w stosunku do kwoty należnych wpłat za okres rozliczeniowy, którego dotyczy zaległość,
b) potwierdzenia zarejestrowania podatnika jako podatnika VAT czynnego.
Warunku przedstawienia dokumentów – podobnie jak obecnie – nie będzie się stosowało, jeżeli naczelnik urzędu celno-skarbowego będzie posiadał złożone przez podatnika aktualne dokumenty.
Jednocześnie należy dodać, iż wymóg przedstawienia przez podatnika dokumentów, o których mowa powyżej, uważa się za spełniony i nadal tak będzie się uznawało, również w przypadku złożenia przez podatnika oświadczenia o tej samej treści. Oświadczenie powinno zostać złożone pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań. Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia”.
Natomiast ustawą z dnia 4 lipca 2019 r. O zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Poz. 1520) uchylono z dniem 1 kwietnia 2020 r. Art. 33a ust. 6 ustawy o VAT. Zatem już od tego dnia podatnik nie będzie obowiązany do przedstawienia naczelnikowi urzędu celno-skarbowego dokumentów potwierdzających rozliczenie kwoty podatku należnego z tytułu importu towarów w deklaracji podatkowej w terminie 4 miesięcy po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy z tego tytułu.
Obecnie, jeśli w wyznaczonym wyżej terminie podatnik nie przedstawi tych dokumentów, traci prawo do rozliczenia podatku w deklaracji podatkowej na zasadach określonych w art. 33a ust. 1 ustawy. W takim przypadku, na podstawie art. 33a ust.7 ustawy, obowiązkiem podatnika jest zapłata naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu do poboru należności celnych kwoty podatku wraz z odsetkami. Od 1 kwietnia 2020 r. zmieni się brzmienie tego przepisu i podatnik, który wybierze rozliczenie podatku należnego z tytułu importu towarów na zasadach określonych w ust. 1 i nie rozliczy tego podatku w całości lub w części na tych zasadach, utraci prawo do rozliczania podatku w deklaracji podatkowej w odniesieniu do kwoty podatku należnej z tytułu importu towarów, której nie rozliczy w deklaracji podatkowej. Podatnik będzie obowiązany do zapłaty kwoty podatku wraz z odsetkami naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu do poboru kwoty należności celnych przywozowych wynikających z długu celnego.
Zmiany dotyczące obowiązków formalnych umożliwiających skorzystanie z uproszczenia w rozliczaniu importu towarów, dotyczą przede wszystkim:
- rezygnacji od 1 kwietnia 2020 r. Z obowiązku przedstawienia naczelnikowi urzędu celno-skarbowego dokumentów potwierdzających rozliczenie kwoty podatku należnego z tytułu importu towarów w deklaracji podatkowej oraz
- zniesienia od 1 lipca 2020 r. wymogu pisemnego powiadamiania naczelnika urzędu skarbowego o zamiarze rozliczania podatku od importu towarów w deklaracji podatkowej i rezygnacji z tego przywileju.
Źródło: gofin.pl
