Minister Zdrowia ogłosił zakończenie stanu epidemii w Polsce z dniem 16 maja 2022 r. i rozpoczęcie stanu zagrożenia epidemicznego. Powyższa zmiana wpłynie m.in. na CIT/PIT, gdyż w związku z epidemią spowodowaną COVID-19, w 2020 r. wprowadzono szereg preferencji w CIT/PIT (o czym wielokrotnie pisaliśmy na łamach naszego czasopisma). Niektóre z preferencji podatkowych, wprowadzonych w związku z COVID-19, obowiązują bowiem do końca miesiąca, w którym odwołano stan epidemii, inne do końca roku, a jeszcze inne będą obowiązywały w roku kolejnym. Część preferencji będzie obowiązywała także w związku z ogłoszeniem stanu zagrożenia epidemicznego.
1.1. Preferencje podatkowe kończące się w maju 2022 r.
Darowizny na przeciwdziałanie COVID-19 oraz na wsparcie oświaty
Podatnicy CIT i PIT mogą odliczyć od podstawy opodatkowania – w celu obliczenia podatku lub zaliczki – darowizny przekazane określonym podmiotom na przeciwdziałanie COVID-19 oraz na wsparcie oświaty (darowizny laptopów/tabletów). Co ważne, dotyczy to darowizn przekazanych od 1 stycznia 2020 r. do końca miesiąca, w którym odwołano stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19.
Podatnik przekazując ww. darowizny ma prawo ich wartość zaliczyć również do kosztów uzyskania przychodów. Dotyczy to kosztów wytworzenia lub ceny nabycia rzeczy, lub praw będących przedmiotem takich darowizn, przekazanych w ww. terminie (po spełnieniu określonych warunków). Dotyczy to także kosztów poniesionych z tytułu nieodpłatnego świadczenia, którego celem jest przeciwdziałanie COVID-19, realizowanego w ww. okresie.
Z kolei podmiot otrzymujący ww. darowizny nie wykazuje z tego tytułu przychodu podatkowego – w przypadku darowizn otrzymanych do końca miesiąca, w którym odwołano stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19.
Szczegółowo powyższe kwestie reguluje art. 38g i art. 38p-38s ustawy o PDOP oraz art. 52n i art. 52x-52za ustawy o PDOF oraz art. 57b ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 2021 r. poz. 1993 ze zm.).
Uwzględniając fakt, iż w maju 2022 r. odwołano stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19, powyższych preferencji nie będzie można stosować od 1 czerwca 2022 r.
Podatek od przychodów z budynków
Zasadniczo podatnicy są obowiązani za każdy miesiąc obliczać podatek od przychodów z budynków i wpłacać go na rachunek urzędu skarbowego w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, za który płacony jest podatek. Jednakże w związku z sytuacją spowodowaną COVID-19, podatnicy zostali zwolnieni z ww. podatku do końca miesiąca, w którym został odwołany stan epidemii (art. 38ha ustawy o PDOP i art. 52pa ustawy o PDOF).
A zatem, w związku z odwołaniem stanu epidemii w maju br., podatnicy są zobowiązani opłacać podatek od przychodów z budynków za okres od czerwca 2022 r. (o ile oczywiście powstanie u nich obowiązek zapłaty tego podatku – zob. art. 24b ustawy o PDOP i art. 30g ustawy o PDOF).
Jednorazowa amortyzacja środków trwałych, które zostały nabyte w celu produkcji towarów związanych z przeciwdziałaniem COVID-19
Podatnicy mogą dokonywać jednorazowo odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych, które zostały nabyte w celu produkcji towarów związanych z przeciwdziałaniem COVID-19, i wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w okresie od 2020 r. do końca miesiąca, w którym odwołano stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19. Tak wynika z art. 38k ustawy o PDOP i art. 52s ustawy o PDOF.
Z ww. preferencji podatnicy mogą skorzystać tylko do końca maja 2022 r. (tj. do amortyzacji środków trwałych wprowadzonych do ewidencji do końca miesiąca, w którym odwołano stan epidemii), nie będzie już takiej możliwości od czerwca br.
Rejestr podmiotów odbierających wyroby zawierające w swym składzie alkohol etylowy
Po odwołaniu na obszarze Polski stanu epidemii w związku z COVID-19, zacznie obowiązywać nowe brzmienie art. 138t ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 143 ze zm.). Jak poinformowało Ministerstwo Finansów na swojej stronie internetowej (www.gov.pl):
„(…) Z chwilą odwołania stanu epidemii podmioty dokonujące sprzedaży na terytorium kraju wyrobów, bez względu na kod CN, zawierających w swym składzie alkohol etylowy o rzeczywistej objętościowej mocy alkoholu przekraczającej 50% objętości skażony:
1. mieszaniną alkoholu izopropylowego (propan-2-ol) i benzoesanu denatonium lub
2. mieszaniną alkoholu tert-butylowego i benzoesanu denatonium, lub
3. alkoholem izopropylowym
– będą musiały prowadzić rejestr podmiotów odbierających te wyroby sprzedane w opakowaniach jednostkowych o pojemności większej niż 1,5 litra, lub jednorazowo w łącznej ilości sprzedanych wyrobów większej niż 10 litrów. (…)”
1.2. Preferencje obowiązujące do końca 2022 r.
Ulga na złe długi dla celów CIT/PIT
Przypomnijmy, że w ramach ulgi na złe długi funkcjonującej na gruncie CIT/PIT:
- wierzyciele korygują podstawę opodatkowania (stratę podatkową lub dochód stanowiący podstawę obliczenia zaliczki) o zaliczaną do przychodów należnych wartość wierzytelności, która nie została uregulowana lub zbyta w odpowiednim terminie; wierzyciele opodatkowani ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych odpowiednio zmniejszają przychody o zaliczaną do przychodów należnych wartość wierzytelności,
- dłużnicy korygują podstawę opodatkowania (stratę podatkową lub dochód stanowiący podstawę obliczenia zaliczki) o zaliczaną do kosztów uzyskania przychodów wartość zobowiązania, które nie zostało uregulowane w odpowiednim terminie; dłużnicy opodatkowani ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych odpowiednio zwiększają przychody o związaną z prowadzoną działalnością wartość zobowiązania.
Powyższych korekt dokonuje się generalnie, gdy należność nie zostanie uregulowana lub zbyta (a zobowiązanie nie zostanie uregulowane) w terminie 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie. Szczegółowo kwestie te regulują art. 18f i art. 25 ust. 19-26 ustawy o PDOP oraz art. 26i i art. 44 ust. 17-24 ustawy o PDOF.
W związku z sytuacją spowodowaną COVID-19, po spełnieniu określonych warunków, wierzyciele mogą dokonywać ww. korekty, jeśli wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w terminie 30 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie.
Z kolei dłużnicy zostali zwolnieni z obowiązku dokonywania ww. korekty. Preferencje te stosuje się nie dłużej niż do końca roku kalendarzowego, w którym odwołano stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19.
Tak wynika z art. 38i i art. 38o ustawy o PDOP (oraz art. 52q i art. 52w ustawy o PDOF).
A zatem, podatnicy CIT/PIT mogą korzystać z ww. preferencji w zakresie złych długów do końca 2022 r.
Ulga na działalność badawczo-rozwojową
Podatnicy CIT (uzyskujący przychody inne niż przychody z zysków kapitałowych) oraz podatnicy PIT (uzyskujący przychody z działalności gospodarczej) mogą korzystać z ulgi na działalność badawczo-rozwojową (ulgi B+R). W ramach tej ulgi podatnicy mają możliwość odliczania od podstawy opodatkowania/podstawy obliczenia podatku kosztów uzyskania przychodów poniesionych na działalność badawczo-rozwojową, tzw. kosztów kwalifikowanych.
Zasadniczo z omawianej ulgi można było korzystać dopiero w zeznaniu podatkowym.
Jednak w związku z sytuacją spowodowaną COVID-19, umożliwiono podatnikom skorzystanie z omawianej ulgi w trakcie roku na etapie opłacania zaliczek na CIT/PIT – w przypadku działalności badawczo-rozwojowej, której celem jest opracowanie produktów niezbędnych do przeciwdziałania COVID-19. Taka możliwość istnieje do końca roku podatkowego, w którym odwołano stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19 (art. 38l ustawy o PDOP i art. 52t ustawy o PDOF).
Zatem do końca 2022 r. podatnicy mogą odliczyć koszty kwalifikowane (w ramach ulgi B+R) również od dochodu będącego podstawą obliczenia zaliczki (u podatników CIT preferencja ta dotyczy roku podatkowego, który rozpoczął się nie później niż w miesiącu, w którym odwołano stan epidemii).
Ulga IP BOX
Jeśli w wyniku działalności badawczo-rozwojowej u podatników PIT i CIT powstają kwalifikowane prawa własności intelektualnej, to od kwalifikowanego dochodu uzyskanego z tych praw (tzw. IP Box) mogą oni płacić podatek dochodowy według preferencyjnej 5% stawki (art. 24d ustawy o PDOP i art. 30ca ustawy o PDOF).
Z ulgi IP BOX podatnicy mogą korzystać generalnie dopiero w zeznaniu podatkowym za dany rok podatkowy, w którym uzyskano kwalifikowany dochód z kwalifikowanych praw własności intelektualnej.
Jednakże w związku z sytuacją spowodowaną COVID-19 z IP Box można korzystać także przy ustalaniu podstawy obliczenia zaliczki na podatek dochodowy. Preferencja ta obowiązuje do końca roku podatkowego, w którym odwołano stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19 (art. 38m ustawy o PDOP i art. 52u ustawy o PDOF).
Zatem podatnicy mogą korzystać z ulgi IP BOX na etapie zaliczek na podatek dochodowy generalnie do końca 2022 r. (u podatników CIT preferencja ta dotyczy roku podatkowego, który rozpoczął się nie później niż w miesiącu, w którym odwołano stan epidemii).
Zwolnienie z PIT otrzymanej zapomogi
• Zapomoga wypłacana z funduszy organizacji związkowej
Wolne od podatku dochodowego są zapomogi wypłacane z funduszy zakładowej lub międzyzakładowej organizacji związkowej pracownikom należącym do tej organizacji, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 1.000 zł. Limit ten został podwyższony i wynosi on 3.000 zł – w okresie od 2020 r. do końca roku podatkowego, w którym odwołano stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19 (art. 52l pkt 1 ustawy o PDOF).
Zatem do końca 2022 r. limit ww. zwolnienia wynosi 3.000 zł.
• Zapomoga z tytułu indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, itp.
Wolne od podatku dochodowego są m.in. zapomogi otrzymane w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci z innych źródeł niż fundusz socjalny, zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, fundusz związków zawodowych lub zgodnie z odrębnymi przepisami wydanymi przez właściwego ministra, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 6.000 zł. Limit ten został podwyższony do 10.000 – w okresie od 2020 r. do końca roku podatkowego, w którym odwołano stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19 (art. 52l pkt 2 ustawy o PDOF).
Zatem do końca 2022 r. limit ww. zwolnienia wynosi 10.000 zł.
1.3. Zwolnienia w PIT obowiązujące do końca 2023 r.
Świadczenia sfinansowane ze środków ZFŚS
Wolna od podatku dochodowego jest wartość otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków ZFŚS lub funduszy związków zawodowych, łącznie do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 1.000 zł (rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi). Limit ten został podwyższony do 2.000 zł – w okresie od 2020 r. do końca roku podatkowego następującego po roku, w którym odwołano stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19 (art. 52l pkt 3 ustawy o PDOF).
Zatem do końca 2023 r. limit ww. zwolnienia wynosi 2.000 zł.
Dopłaty do wypoczynku dzieci sfinansowane ze środków obrotowych pracodawcy
Wolne od podatku dochodowego są dopłaty do: wypoczynku zorganizowanego przez podmioty prowadzące działalność w tym zakresie, w formie wczasów, kolonii, obozów i zimowisk, w tym również połączonego z nauką, pobytu na leczeniu sanatoryjnym, w placówkach leczniczo-sanatoryjnych, rehabilitacyjno-szkoleniowych i leczniczo-opiekuńczych oraz przejazdów związanych z tym wypoczynkiem i pobytem na leczeniu – dzieci i młodzieży do lat 18 (ze źródeł innych niż fundusz socjalny, ZFŚS oraz zgodnie z odrębnymi przepisami wydanymi przez właściwego ministra) – do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.000 zł. Limit ten został podwyższony do 3.000 zł – w okresie od 2020 r. do końca roku podatkowego następującego po roku, w którym odwołano stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19 (art. 52l pkt 4 ustawy o PDOF).
Zatem do końca 2023 r. limit ww. zwolnienia wynosi 3.000 zł.
1.4. Preferencje obowiązujące w stanie zagrożenia epidemicznego
Mimo odwołania stanu epidemii w Polsce niektóre preferencje podatkowe nadal pozostaną, gdyż obowiązują one także w stanie zagrożenia epidemicznego.
Zawiadomienie o zapłacie na rachunek spoza białej listy
Podatnicy nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji zawartej między przedsiębiorcami o jednorazowej wartości przekraczającej 15.000 zł (lub równowartość tej kwoty) m.in. została dokonana na rzecz czynnego podatnika VAT przelewem na rachunek nieznajdujący się na dzień zlecenia przelewu w wykazie podatników VAT (na białej liście) – w przypadku dostawy towarów/świadczenia usług, potwierdzonych fakturą.
Podatnicy mogą zwolnić się z negatywnych skutków ww. zapłaty m.in., gdy złożą przy pierwszej zapłacie należności przelewem na ten rachunek zawiadomienie o takiej zapłacie do właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Zawiadomienie takie należy zasadniczo złożyć w terminie 7 dni od dnia zlecenia przelewu. Jednakże w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii ogłoszonych w związku z COVID-19, termin ten został przedłużony do 14 dni od dnia zlecenia przelewu (art. 15zzn specustawy w sprawie COVID-19; Dz. U. z 2021 r. poz. 2095 ze zm.).
Kary umowne związane z COVID-19
Zasadą jest, że podatnicy nie mogą zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.
Powyższe regulacje nie mają zastosowania do zapłaconych kar umownych i odszkodowań, jeżeli wada dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoka w dostarczeniu towaru wolnego od wad lub zwłoka w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług powstała w związku ze stanem zagrożenia epidemicznego lub stanem epidemii ogłoszonym z powodu COVID-19. Tak wynika z art. 38t ustawy o PDOP i art. 52zb ustawy o PDOF.
Zatem kary umowne/odszkodowania zapłacone z ww. tytułów będą mogły zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów także po zakończeniu stanu epidemii, jeśli będą związane z tym stanem lub ze stanem zagrożenia epidemicznego.
Inne preferencje podatkowe
W związku z sytuacją spowodowaną COVID-19 wprowadzono także szczególne regulacje w zakresie m.in.:
- złagodzenia przepisów dotyczących certyfikatów rezydencji, m.in. ważności certyfikatu niezawierającego okresu jego ważności, spełnienia warunku uzyskania przez płatnika certyfikatu rezydencji (zob. art. 31ya specustawy w sprawie COVID-19),
- ułatwień dotyczących cen transferowych, m.in. w zakresie zwolnienia z obowiązku posiadania oświadczenia na potrzeby korekt cen transferowych, straty podatkowej na potrzeby zwolnienia z obowiązku sporządzania lokalnej dokumentacji cen transferowych, oświadczenia o lokalnej dokumentacji cen transferowych (art. 31z1-31z3 ww. specustawy w sprawie COVID-19).
Powyższe preferencje są związane zarówno z okresem obowiązywania stanu epidemii w związku z COVID-19, jak i stanu zagrożenia epidemicznego.
Dłuższy termin wydania interpretacji indywidualnej
Zasadniczo interpretacje indywidualne powinny być wydawane nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania wniosku przez Dyrektora KIS. W związku z sytuacją spowodowaną COVID-19 termin ten został wydłużony o 3 miesiące, przy czym stosuje się go do wniosków złożonych od 31 marca 2020 r. do dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii (art. 31g ust. 1 ww. specustawy). W związku z obowiązywaniem na obszarze Polski stanu zagrożenia epidemicznego, termin na wydanie interpretacji indywidualnej nadal pozostaje wydłużony.
Terminy w zakresie MDR
Wprowadzono także szczególne regulacje w sprawie raportowania krajowych schematów podatkowych (złożenia MDR-1, MDR-2, MDR-3, MDR-4). Terminy dotyczące tych schematów zostały zawieszone, tj. nie rozpoczynają się, a rozpoczęte podlegają zawieszeniu w okresie od dnia 31 marca 2020 r. do 30. dnia następującego po dniu odwołania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii ogłoszonego w związku z COVID-19 (art. 31y ust. 1 ww. specustawy).
W związku z obowiązywaniem na obszarze Polski stanu zagrożenia epidemicznego, terminy w zakresie raportowania krajowych schematów podatkowych będą nadal zawieszone.
