Klasyfikacja i amortyzacja budynku usługowo-mieszkalnego, to zagadnienie, które dotyczy bardzo dużej ilości przedsiębiorców. Właściwe zaklasyfikowanie środka trwałego jest niezwykle istotną kwestią, która bezpośrednio rzutuje na prawidłowość rozliczeń podatkowych. Ustalenie odpowiedniego symbolu według Klasyfikacji Środków Trwałych pozwala bowiem na zidentyfikowanie stawki amortyzacyjnej, a w efekcie rozliczenie kosztów uzyskania przychodów w prawidłowej wysokości.
KŚT – klasyfikacja środków trwałych
Klasyfikacja Środków Trwałych uregulowana została rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT). KŚT jest usystematyzowanym wykazem środków trwałych (obiektów) służącym do celów ewidencyjnych, ustalania stawek odpisów amortyzacyjnych oraz badań statystycznych. Wyodrębnia ona na pierwszym szczeblu podziału klasyfikacyjnego 10 grup środków trwałych. Następnie te środki dzielone są na podgrupy oraz rodzaje.
Znając odpowiedni symbol KŚT danego składnika majątku, można na jego podstawie dopasować stawkę amortyzacyjną z rocznego wykazu stawek amortyzacyjnych znajdującego się w załączniku nr 1 do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa o PIT).
Trudności w ustaleniu KŚT występują często w przypadku budynków usługowo-mieszkalnych, budynki mieszkalne oraz niemieszkalne sklasyfikowane są bowiem według innych symboli KŚT, które opatrzone są inną stawką amortyzacyjną. W jaki sposób dokonać prawidłowej klasyfikacji budynku usługowo-mieszkalnego, przedstawiono w dalszej części niniejszego artykułu.
Klasyfikacja i amortyzacja budynku usługowo-mieszkalnego a powierzchnia budynku
Zasadniczo zgodnie z załącznikiem nr 1 do ustawy o PIT:
budynki mieszkalne należy amortyzować stawką amortyzacyjną wynoszącą 1,5% (symbol KŚT 11),
budynki niemieszkalne należy amortyzować stawką amortyzacyjną wynoszącą 2,5% (symbol KŚT 10).
O ile ustalenie właściwej stawki amortyzacyjnej będzie mniej problematyczne dla budynków o jednorodnym charakterze, o tyle trudności może nastręczać zidentyfikowanie symbolu KŚT i stawki amortyzacyjnej dla budynku usługowo-mieszkalnego.
Pomocne w tym przypadku okaże się rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie KŚT, które podaje definicję budynku mieszkalnego oraz niemieszkalnego.
Według rozporządzenia w sprawie KŚT budynki mieszkalne:
„to obiekty budowlane, których co najmniej połowa całkowitej powierzchni użytkowej jest wykorzystywana do celów mieszkalnych. W przypadkach, gdy mniej niż połowa całkowitej powierzchni użytkowej wykorzystywana jest na cele mieszkalne, budynek taki klasyfikowany jest jako niemieszkalny zgodnie z jego przeznaczeniem”.
Natomiast budynki niemieszkalne:
„to obiekty budowlane wykorzystywane głównie dla potrzeb niemieszkalnych”.
Z przytoczonych wyżej definicji wynika, że jeżeli większa część budynku ma charakter niemieszkalny, będzie on zaliczony do KŚT 10, gdzie zastosowanie znajdzie stawka amortyzacyjna wynosząca 2,5%. Natomiast jeżeli co najmniej połowa budynku ma charakter mieszkalny, budynek ten będzie zaliczony do KŚT 11, gdzie zastosowanie znajdzie stawka amortyzacyjna wynosząca 1,5%. Sytuację tę obrazuje poniższy przykład.
Przykład 1.
Własnością pana Andrzeja jest budynek o powierzchni użytkowej 350 m2. Pan Andrzej prowadzi działalność gospodarczą polegającą na sprzedaży towarów. Do jej prowadzenia wykorzystuje 210 m2 posiadanego budynku. Pozostałe 140 m2 przeznaczone jest do celów mieszkalnych (pan Andrzej wynajmuje dane pomieszczenia osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej).
Z powyższego wynika, że 60% całkowitej powierzchni użytkowej budynku przeznaczone jest na prowadzenie przez pana Andrzeja działalności gospodarczej, a pozostałe 40% stanowi część mieszkalną. W takiej sytuacji budynek ten będzie sklasyfikowany jako budynek niemieszkalny – symbol KŚT 103 „Budynki handlowo-usługowe”. Stawka amortyzacyjna dla tego budynku wynosić będzie 2,5% w skali roku.
Prawidłowość klasyfikowania budynku usługowo-mieszkalnego przez pryzmat udziału powierzchni części mieszkalnej/niemieszkalnej w całkowitej powierzchni użytkowej budynku potwierdził m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 12 lutego 2016 r., sygn. IBPB-1-1/4510-228/15/NL.