Od 1 stycznia 2021r. dla podatników VAT rozliczających się miesięcznie wydłużono termin odliczenia VAT naliczonego na bieżąco łącznie do czterech okresów rozliczeniowych. W przypadku podatników rozliczających się kwartalnie rozwiązanie pozostało bez zmian – mogą oni odliczyć na bieżąco VAT naliczony w okresie rozliczeniowym, w którym nabywają to prawo lub w jednym z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.
Ponadto, również od 1 stycznia 2021 r. w myśl znowelizowanego art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika usług noclegowych i gastronomicznych, z wyjątkiem:
- nabycia gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób,
- usług noclegowych nabywanych w celu ich odprzedaży, opodatkowanych u tego podatnika na podstawie art. 8 ust. 2a ustawy o VAT.
Jednocześnie warto mieć na uwadze wyjaśnienia wynikające z uzasadnienia do projektu ww. ustawy, tj.: „(…) Wprowadzane rozwiązanie nie dotyczy usług nabywanych przez podatników dla bezpośredniej korzyści turysty (rozliczanych obligatoryjnie w systemie VAT marża, w tym także zakup i odsprzedaż pakietów turystycznych). W tym przypadku zastosowanie znajduje wyłączenie z możliwości odliczenia na podstawie art. 119 ust. 4 ustawy o VAT.
Nie przewiduje się jednocześnie wprowadzenia takiego rozwiązania w odniesieniu do usług gastronomicznych. Wynika to z innej specyfiki tych świadczeń.
Projektowana zmiana polega na umożliwieniu odliczania VAT naliczonego od usług noclegowych nabytych przez podatników wyłącznie w celu ich odprzedaży tj. po nabyciu usługi w celu przeniesienia jej na kolejnego nabywcę (tj. w związku z tzw. refakturą usługi). Pozostałe nabycie usług noclegowych – tj. w przypadku nabycia przez podatnika do celów jego działalności i »konsumowanych« w tej działalności nadal nie będzie generowało prawa do odliczenia. (…)”
1. Terminy odliczania VAT przez podatników rozliczających się miesięcznie i kwartalnie
Podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego w zakresie, w jakim nabywane przez niego towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Co do zasady prawo do odliczenia powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy, ale nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę. Dopiero gdy ww. warunki (łącznie) zostaną spełnione, podatnik ma prawo do odliczenia podatku (pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy o VAT). Zatem warunkiem umożliwiającym skorzystanie przez nabywcę towaru czy usługi z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest powstanie po stronie sprzedawcy obowiązku podatkowego od danej czynności oraz posiadanie faktury dokumentującej zakup.
Ponadto ze znowelizowanego art. 86 ust. 11 ustawy o VAT wynika, że jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, 10d i 10e, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 99 ust. 2 i 3 (tj. rozliczającego się kwartalnie), w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych. Nowe regulacje prawne w tym zakresie wynikają z ustawy z dnia 27 listopada 2020 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2419).
Uwaga
Od 1 stycznia 2021 r. dla podatników VAT rozliczających się miesięcznie wydłużono termin odliczenia VAT naliczonego na bieżąco łącznie do czterech okresów rozliczeniowych. W przypadku podatników rozliczających się kwartalnie rozwiązanie pozostało bez zmian – mogą oni odliczyć na bieżąco VAT naliczony w okresie rozliczeniowym, w którym nabywają to prawo lub w jednym z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.
| Przykład Podatnik rozliczający VAT miesięcznie w styczniu 2021 r. zakupił od podmiotu krajowego towary wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. W stosunku do tej transakcji obowiązek podatkowy powstał w tym samym miesiącu. Jeżeli w styczniu podatnik otrzymał fakturę dokumentującą ww. zakup, prawo do odliczenia podatku naliczonego z tej faktury przysługuje mu w rozliczeniu za styczeń, luty, marzec bądź kwiecień br. Jeżeli natomiast fakturę zakupu otrzyma np. w lutym br. to pierwszym miesiącem, w którym podatnik będzie mógł odliczyć VAT będzie luty 2021 r. |
| Przykład Mały podatnik rozliczający VAT metodą kasową nabył w styczniu 2021 r. towary od spółki z o.o. Załóżmy, że w umowie termin płatności należności wyznaczono na 6 kwietnia 2021 r., jednak w marcu mały podatnik ureguluje 50% należności za nabyte w styczniu towary. W stosunku do uregulowanej części należności przysługiwać mu będzie prawo do odliczenia podatku naliczonego już w rozliczeniu za I kwartał 2021 r. lub za II bądź III kwartał 2021 r. (przy założeniu związku zakupu z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi). |
2. Nabycie usług noclegowych i gastronomicznych a prawo do odliczenia VAT
W art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2020 r.) ustawodawca wprost wyłączył z prawa do odliczenia nabycie usług gastronomicznych i noclegowych. Organy podatkowe uznawały, że w stosunku do tego rodzaju usług, które będą przedmiotem dalszej odsprzedaży, nawet jeśli są one związane z czynnościami opodatkowanymi, podatnik nie ma prawa do odliczenia VAT. Takie stanowisko zaprezentował przykładowo Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 10 listopada 2020 r., nr 0114-KDIP1-3.4012.486.2020.1.JG.
Uwaga
Od 1 stycznia 2021 r. w myśl znowelizowanego art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika usług noclegowych i gastronomicznych, z wyjątkiem:
- nabycia gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób,
- usług noclegowych nabywanych w celu ich odprzedaży, opodatkowanych u tego podatnika na podstawie art. 8 ust. 2a ustawy o VAT.
Przypomnijmy, że zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy o VAT w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.
| Przykład Podatnik w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nabywa od innych podmiotów gospodarczych usługi noclegowe, a następnie je odsprzedaje dalszym klientom (w ramach refakturowania). W świetle art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia br. ma możliwość odliczenia VAT z tytułu ich nabycia. |
Ponadto warto mieć na uwadze wyjaśnienia wynikające z uzasadnienia do projektu ww. ustawy, tj.: „(…) Wprowadzane rozwiązanie nie dotyczy usług nabywanych przez podatników dla bezpośredniej korzyści turysty (rozliczanych obligatoryjnie w systemie VAT marża, w tym także zakup i odsprzedaż pakietów turystycznych). W tym przypadku zastosowanie znajduje wyłączenie z możliwości odliczenia na podstawie art. 119 ust. 4 ustawy o VAT.
Nie przewiduje się jednocześnie wprowadzenia takiego rozwiązania w odniesieniu do usług gastronomicznych. Wynika to z innej specyfiki tych świadczeń.
Projektowana zmiana polega na umożliwieniu odliczania VAT naliczonego od usług noclegowych nabytych przez podatników wyłącznie w celu ich odprzedaży tj. po nabyciu usługi w celu przeniesienia jej na kolejnego nabywcę (tj. w związku z tzw. refakturą usługi). Pozostałe nabycie usług noclegowych – tj. w przypadku nabycia przez podatnika do celów jego działalności i »konsumowanych« w tej działalności nadal nie będzie generowało prawa do odliczenia. Takie wyłączenie ma uzasadnienie w tym, że generalnie usługi noclegowe i gastronomiczne noszą znamiona świadczeń nabywanych dla ostatecznej konsumpcji (do celów prywatnych), w efekcie identyfikacja celu nabycia tej usługi na etapie weryfikacji prawa do odliczenia może być trudna. W celu uniknięcia wątpliwości co do zakresu odliczenia podatku naliczonego proponuje się w treści przepisu odwołać się do art. 8 ust. 2a ustawy o VAT (wyeliminuje to prawo do odliczenia podatku w sytuacji wykorzystania usługi noclegowej do świadczenia usług kompleksowych opodatkowanych na zasadach ogólnych) (…)”.
źródło: GOFIN.pl
