Należy przypomnieć, że zgodnie z przepisami obowiązującymi od 1 stycznia 2020 r., w przypadku transakcji o wartości przekraczającej 15.000 zł (pomiędzy przedsiębiorcami), podatnicy ponoszą negatywne konsekwencje w CIT, PIT oraz Ordynacji podatkowej, jeśli dokonają zapłaty na rzecz czynnego podatnika VAT, na rachunek spoza tzw. białej listy. W konsekwencji takiej sytuacji:
1) podatnicy (nabywcy towarów/usług) nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność została dokonana przelewem na rachunek spoza białej listy, a w przypadku dostawy towarów/świadczenia usług, potwierdzonych fakturą,
2) podmiot trzeci, który na podstawie umowy zawartej z dostawcą towarów/usług lub nabywcą (np. w związku z umową faktoringu) dokona zapłaty na rachunek dostawcy spoza białej listy wykazuje przychód podatkowy,
3) podatnicy (nabywcy towarów/usług) odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem wraz z dostawcą towarów/usługodawcą będącym podatnikiem VAT czynnym, za jego zaległości podatkowe (w części podatku proporcjonalnie przypadającej na tę dostawę towarów lub to świadczenie usług).
Termin złożenia zawiadomienia ZAW-NR
Podatnicy mieli również możliwość uwolnienia się od negatywnych konsekwencji, pod warunkiem, że złożyli zawiadomienie o zapłacie należności na rachunek spoza białej listy (na druku ZAW-NR) w terminie 3 dni od dnia zlecenia przelewu. Natomiast od 1 lipca br. termin ten został wydłużony do 7 dni od dnia zlecenia przelewu. Przy czym należy mieć na uwadze, że w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii ogłoszonych w związku z koronawirusem termin ten został wydłużono do 14 dni od dnia zlecenia przelewu.
Miejsce złożenia zawiadomienia
Nowe regulacje wprowadziły również zmiany co do miejsca składania zawiadomienia o zapłacie na rachunek spoza białej listy. Od 1 lipca takie zawiadomienie składa się do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla podatnika, który dokonał zapłaty należności (a nie tak jak do 30 czerwca br. do urzędu skarbowego właściwego dla dostawcy towaru/usługi).
Ponadto, w nowych przepisach uregulowano kwestię składania kolejnego zawiadomienia w przypadku zapłaty należności spoza wykazu. Nie ma konieczności składania kolejnego zawiadomienia ZAW-NR o zapłacie na rachunek spoza białej listy, jeżeli takie zawiadomienie zostało już złożone przy pierwszej zapłacie należności przelewem na ten rachunek.
Zapłata na rachunek spoza białej listy ale w ramach mechanizmu podzielonej płatności
Z dotychczasowych przepisów wynikało, że zapłata w ramach mechanizmu podzielonej płatności (MPP) zwalniała podatnika z solidarnej odpowiedzialności za zaległości podatkowe dostawcy towarów/usług (VAT), ale nie zwalniała z negatywnych konsekwencji dla celów CIT/PIT – w przypadku zapłaty na rachunek spoza białej listy.
W wyniku wprowadzonych zmian kwestia ta uległa zmianie dla celów podatku dochodowego, tj. jeśli płatność została dokonana z zastosowaniem MPP, to podatnicy nie muszą wyłączać z kosztów uzyskania przychodu kosztu, mimo zapłaty na rachunek spoza białej listy (podmioty trzecie nie muszą wykazywać przychodu podatkowego). Regulacje te stosuje się do zapłaty należności w roku podatkowym rozpoczynającym się po dniu 31 grudnia 2019 r. Nie mają one natomiast zastosowania do kosztów zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów przed dniem 1 stycznia 2020 r.
Reasumując powyższe regulacje mogą być zatem stosowane wstecz. Jeżeli więc zapłata na rachunek spoza białej listy została dokonana z zastosowaniem MPP w okresie od 1 stycznia 2020 r. do 30 czerwca 2020 r., to podatnik nie poniesie negatywnych konsekwencji z tego tytułu dla celów CIT/PIT (nie musi wyłączać wydatku z kosztów podatkowych ani odpowiednio wykazywać przychodu podatkowego).
Pozostałe zwolnienia z odpowiedzialności solidarnej
Zgodnie z nową regulacją podatnicy nie poniosą negatywnych konsekwencji zapłaty na rachunek spoza białej listy, także w przypadku, gdy płatność:
a) została dokonana przelewem na rachunek banku lub rachunek spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej:
- służący do dokonywania rozliczeń z tytułu nabywanych przez ten bank lub tę kasę wierzytelności pieniężnych lub
- wykorzystywany przez ten bank lub tę kasę do pobrania należności od nabywcy towarów lub usługobiorcy za dostawę towarów lub świadczenie usług, potwierdzone fakturą, i przekazania jej w całości albo części dostawcy towarów lub usługodawcy, lub
- prowadzony przez ten bank lub tę kasę w ramach gospodarki własnej, niebędący rachunkiem rozliczeniowym
- wykorzystywany przez ten bank lub tę kasę do pobrania należności od nabywcy towarów lub usługobiorcy za dostawę towarów lub świadczenie usług, potwierdzone fakturą, i przekazania jej w całości albo części dostawcy towarów lub usługodawcy, lub
– jeżeli odpowiednio bank, spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa lub podmiot będący wystawcą faktury, wraz z informacją o numerze rachunku do zapłaty, przekazali podatnikowi informację, że rachunek wskazany do zapłaty jest ww. rachunkiem,
b) wynika z faktury dokumentującej czynności z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, importu towarów, importu usług lub dostawy towarów rozliczanej przez nabywcę.
Podatnicy CIT, których rok podatkowy jest inny niż rok kalendarzowy i rozpocznie się przed dniem 1 stycznia 2021 r., a zakończy się po dniu 31 grudnia 2020 r., stosują do końca przyjętego przez siebie roku podatkowego przepisy ustawy o PDOP w brzmieniu dotychczasowym.
Źródło: www.gofin.pl
