Przez ostatnie 10 lat ustawodawca zmieniał zasady korekty kosztów dotyczących niezapłaconych faktur albo faktur zapłaconych w sposób nieprawidłowy, to znaczy zapłaconych w sposób inny niż ustawowo dopuszczalny. Korekta kosztów w ostatnich latach dotycząca niezapłaconych faktur wpłynęła na transakcje związane z nabyciem środków trwałych. Jakie skutki podatkowe tego rozróżnienia na transakcje nabyć środków trwałych i pozostałe wystąpią na gruncie już ujętych odpisów amortyzacyjnych?
Korekta kosztów w ostatnich latach 2013–2015
Uchwalona 16 listopada 2012 roku III ustawa deregulacyjna wprowadziła przepisy obowiązujące od 1 stycznia 2013 roku, które nakazywały z kosztów uzyskania przychodów wyłączyć odpisy amortyzacyjne w tej części, która odpowiadała nieuregulowanym płatnościom składającym się na wartość początkową.
Terminy ustalane były tak samo, jak w przypadku innych kosztów. Korekty naliczonych odpisów amortyzacyjnych należało dokonać w miesiącu, w którym:
upłynął termin 30 dni od określonej na fakturze daty płatności (dotyczy terminów płatności poniżej 60 dni);
upłynął termin 90 dni od ich zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów (dotyczy terminów płatności powyżej 60 dni).
Jeżeli termin ten upływał w kolejnych miesiącach i odnosił się do całości zobowiązania, podatnik miał prawo do uwzględnienia w kosztach odpisów amortyzacyjnych pod warunkiem uregulowania zobowiązania we wskazanych terminach.
Korekta kosztów dotyczyła również środków trwałych w budowie, jeżeli w momencie przyjęcia do używania nie zostały opłacone niektóre faktury, a upłynęło już 30 dni od terminu płatności. Odpisy amortyzacyjne w części stanowiącej nieopłacone faktury nie powinny stanowić kosztów uzyskania przychodu. Również w przypadku, gdy już rozpoczęto amortyzację, a minął termin nakazujący dokonanie korekty, przedsiębiorca był zobowiązany dokonać korekty odpisów amortyzacyjnych, które zostały w KPiR wykazane jako koszt uzyskania przychodu. Przepisy te obowiązywały do końca 2015 roku. Od stycznia 2016 roku obowiązek ww. korekty przestał obowiązywać.
Zgodnie z przepisami przejściowymi podatnicy, którzy na podstawie powyższych zasad dokonali zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów albo zwiększenia przychodów, wtedy mogli po zapłaceniu zobowiązań kontrahentowi zwiększyć koszty uzyskania przychodów. Zasada ta obowiązywała od stycznia 2016 roku.
